Towarzystwo Białego Orła w Montrealu
- druga najstarsza organizacja polonijna w całej Kanadzie obchodzi w tym
roku swoje 120-lecie. Jej początki sięgają roku 1902, kiedy to założono
Towarzystwo Synów Polski. W roku 1925 połączyło się ono z inną organizacją
polonijną Towarzystwem Dramatycznym im. H. Sienkiewicza w jedno stowarzyszenie
- Towarzystwo Białego Orła. Temu połączeniu przyświecało powołanie
jednej silnej i widocznej grupy, która mogłaby udźwignąć ciężar postawienia
Domu Polskiego i intensywniej prowadzić działalność dla dobra Polonii.
Nadając Towarzystwu imię Orła
Białego ówcześni działacze chcieli wskazać na silne związki organizacji
z Macierzą. Jedną z pierwszych inicjatyw Towarzystwa było wybudowanie Domu
Polskiego, które zostało ukończone w roku 1929. Myśl o posiadaniu
własnego gmachu dojrzewała od lat, ale trudności finansowe i brak
wytrwałości długo niweczyły powzięte decyzje. Od chwili uroczystego
otwarcia domu przy ulicy Frontenac, rozpoczął się 27 sierpnia 2022ę
trwający po dzień dzisiejszy, bujny okres życia towarzyskiego
i kulturalnego montrealskiej Polonii. W Domu Polskim miała miejsce
niezliczona do dziś ilość imprez kulturalnych, patriotycznych, towarzyskich,
prywatnych.
Odsłonięcie
muralu na budynku Towarzystwa Białego Orła
Towarzystwo Białego Orła współpracowało
z wieloma organizacjami polonijnymi w Montrealu dla dobra całej polskiej
emigracji. Ta współpraca zawiązała się ze Związkiem Weteranów Polskich
im. J. Pilsudskiego, Polskim Klubem Sportowym, Polsko-Kanadyjskim
Klubem Obywatelskim itd. Ścisłe związki utrzymuje TBO z Kongresem Polonii
Kanadyjskiej, gdzie ma własnego delegata i posiada prawo udziału
we wszystkich decyzjach.
Towarzystwo odgrywało na przestrzeni
ponad stu lat istnienia, niebywałą rolę w podtrzymywaniu tożsamości narodowej
rodaków i Kanadyjczyków polskiego pochodzenia. Poprzez organizowanie różnych
akcji i imprez patriotycznych wszczepiało dumę i poczucie narodowej
tożsamości. Organizowano w "Białym Orle" uroczyste obchody świąt
narodowych , prelekcje, akademie rocznicowe wraz z odczytami, manifestacje
patriotyczne, wyświetlano polskie filmy historyczne, itd.
Członkowie grupy przyczynili
się do wybudowania dwóch polskich kościołów, a w czasie I i II wojny światowej
pomagali żołnierzom polskim i uchodźcom. Niosąc pomoc Ojczyźnie
partycypowali równocześnie w wysiłku wojennym Kanady zakupując rządowe
obligacje. TBO uczestniczyło w zbiórkach na Fundusz Obrony Narodowej
w 1939 r. i udostępniało pomieszczenia dla potrzeb pracowni krawieckich
w których szyto bieliznę i mundury dla wojska polskiego. Z ramienia organizacji
wysyłano paczki dla polskich żołnierzy do Francji, Holandii i Szkocji.
Ale działalność charytatywna trwała i później przez cały okres powojenny.
Członkowie TBO wspomagali zawsze tych wszystkich, którzy znajdowali się
w potrzebie. W ramach akcji milenijnej organizowali zbiórki na Fundusz
Milenijny i na Dom Starców Instytutu Dobroczynności w Montrealu. W okresie
"Solidarności" ?apelowali o pomoc dla polskich robotników oraz organizowali
zbiorki na "Solidarność" i KOR. Ofiarowali pomoc uchodźcom w latach 1980-81.
(czytaj dalej) |
|
Wielki Jubileusz 120-lecia Towarzystwa
Białego Orla i zorganizowanej Polonii montrealskiej, który przypada w roku
2022 skłania do przypomnienia roli jaką w scalaniu Polonii odegrały pierwsze
pokolenia polskich emigrantów. Dokumenty historyczne potwierdzają, że przyjeżdżali
oni do Kanady już pod koniec XVIII wieku. Pierwsi z nich dotarli tu poprzez
Stany Zjednoczone w 1783 roku wraz z grupą lojalistów pochodzenia angielskiego
i szkockiego. W ciągu pierwszych stu lat emigracja polska stanowiła grupę
niewielką, rozproszoną i nie zorganizowaną. Osiedlanie się naszych rodaków
w Kanadzie nabrało tempa dopiero z początkiem XX wieku. Rozpoczęła się
wówczas emigracja na większą skalę. Dziś, u progu XXI wieku, polska grupa
etniczna jest jedną z największych, które tworzą wielokulturowe społeczeństwo
Kanady.
Koło Młodzieży, 1941 r.
Polacy opuszczali rodzinną ziemię
głównie z powodów politycznych (okres zaborów, wojen, komunizmu). Istniały
też oczywiście fale emigracji ekonomicznej w okresie Polski niepodległej
(1918-1939), kiedy to szukano w Kanadzie Chleba i dachu nad głową. Emigranci
polscy sprzed I wojny światowej, legitymujący się obcymi paszportami (rosyjskimi,
pruskimi i austriackimi) osiągali w Kanadzie to, czego oczekiwali: prawo
do wolności osobistej i do reprezentowania własnej tożsamości etnicznej.
Godząc się na tułaczkę przyjmowani byli za Oceanem na ogół gościnnie ze
względu na pracowitość, skromność, a także z potrzeby zagospodarowania
tego dziewiczego jeszcze kraju.
Bal z okazji 75-lecia TBO, 1977
r.
Prześladowani i narażeni na represje
we własnej Ojczyźnie, wymazanej z mapy świata, wykazywali się od pierwszych
chwil na obczyźnie silnym poczuciem jedności. Pozbawieni własnej ziemi
nie wyrzekli się nigdy ducha polskości, który w nich silnie drzemał. Chcieli
być bliżej swoich rodaków, a gdy ich nie było, najbliższymi im stawali
się Rosjanie, Ukraińcy i Litwini. Ich energia i braterstwo sprawiały, że
wkrótce po wylądowaniu na obcej im ziemi zdolni byli do zawiązywania pierwszych
polskich organizacji i parafii rzymskokatolickich. Było to dowodem ich
ogromnego przywiązania do polskości.
Doskonałym przykładem takiego postępowania
są nasi rodacy, którzy osiedlili się przed stu laty w Montrealu. Pierwszą
ich organizacją w tym mieście było Towarzystwo Synów Polski, które powstało
już na samym początku XX wieku. Stanowiło ono pierwszy milowy krok na drodze
rozwoju organizacyjnego polskiej emigracji, która powiększając się nieustannie
powołała w ciągu minionych stu lat wiele własnych stowarzyszeń. Wśród nich
znajdują się organizacje o charakterze społecznym, stowarzyszenia kombatanckie
i o profilu zawodowym. Mamy też własne parafie, zespoły artystyczne i polskie
szkoły sobotnie. Wszystkie te organizacje służyły i służą wspólnemu dobru
montrealskiej społeczności polskiego pochodzenia.
(czytaj
dalej) |
|
15 grudnia (niedziela), godz.
11:00 - Tow. Białego Orła oraz Konsulat Generalny RP w Montrealu zapraszają
na Mini Kiermasz
oraz Wieczór Świąteczny od 17.00 do 20.00. Niespodzianka dla najmłodszych.
Święty Mikołaj - możliwość zrobienia zdjęcia. Kawa, herbata i słodkości
za darmo. Kuchnia obficie zaopatrzona. Wspólne śpiewanie kolęd. Artyści
z Polski: Jakub Tokarczyk - pianista i kompo- zytor, Paweł Goleniak - akordeonista,
Artyści Sceny Montrealskiej. Info: (514) 524-3116. Sala Towarzystwa Białego
Orła, 1956 Frontenac.
31 grudnia (wtorek), godz. 19:00
- Towarzystwo Białego Orła zaprasza na Sylwestra
Bez Granic. Muzyka: DJ Andrzej, Catering: Lady Aga. Bilet: $120
od osoby. Info: Bożena (514) 777-3992, e-mail: btkopcik@hotmail.com.
Rezerwacja do 22 grudnia. TBO, 1956 Frontenac. Więcej informacji tutaj.
Z naszego
archiwum
DZIEŃ POLSKI
W PARKU MÉDÉRIC-MARTIN
|