Towarzystwo Białego Orła w Montrealu - druga najstarsza organizacja polonijna w całej Kanadzie obchodzi w tym roku swoje 120-lecie. Jej  początki sięgają roku 1902, kiedy to założono Towarzystwo Synów Polski. W roku 1925 połączyło się ono z inną organizacją  polonijną Towarzystwem Dramatycznym im. H. Sienkiewicza w jedno stowarzyszenie - Towarzystwo Białego Orła. Temu połączeniu przyświecało  powołanie jednej silnej i widocznej grupy, która mogłaby udźwignąć ciężar postawienia Domu Polskiego i  intensywniej prowadzić działalność dla dobra Polonii. 

Nadając Towarzystwu  imię Orła Białego ówcześni działacze chcieli wskazać na silne związki organizacji z Macierzą. Jedną z pierwszych inicjatyw Towarzystwa było wybudowanie Domu Polskiego, które zostało  ukończone w roku 1929. Myśl o posiadaniu własnego gmachu  dojrzewała od lat, ale trudności finansowe i brak wytrwałości długo niweczyły powzięte decyzje. Od chwili  uroczystego  otwarcia  domu przy ulicy Frontenac, rozpoczął się 27 sierpnia 2022ę trwający po dzień dzisiejszy, bujny okres  życia  towarzyskiego i kulturalnego montrealskiej Polonii. W Domu Polskim  miała miejsce niezliczona do dziś ilość imprez kulturalnych, patriotycznych, towarzyskich, prywatnych.

Odsłonięcie muralu na budynku Towarzystwa Białego Orła

Towarzystwo Białego Orła współpracowało  z wieloma organizacjami polonijnymi w Montrealu dla dobra  całej polskiej  emigracji. Ta współpraca  zawiązała się ze Związkiem Weteranów Polskich im. J. Pilsudskiego,  Polskim Klubem Sportowym, Polsko-Kanadyjskim Klubem Obywatelskim itd. Ścisłe związki utrzymuje TBO z Kongresem Polonii Kanadyjskiej, gdzie ma własnego  delegata i posiada prawo udziału we wszystkich decyzjach.

Towarzystwo odgrywało na przestrzeni ponad stu lat istnienia, niebywałą rolę w podtrzymywaniu tożsamości narodowej rodaków i Kanadyjczyków polskiego pochodzenia. Poprzez organizowanie różnych akcji i imprez patriotycznych  wszczepiało dumę i poczucie narodowej tożsamości. Organizowano w "Białym Orle"  uroczyste obchody świąt narodowych , prelekcje, akademie  rocznicowe wraz z odczytami, manifestacje patriotyczne,  wyświetlano polskie filmy historyczne, itd.

Członkowie grupy  przyczynili się do wybudowania dwóch polskich kościołów, a w czasie I i II wojny światowej pomagali żołnierzom polskim i uchodźcom. Niosąc pomoc Ojczyźnie   partycypowali  równocześnie w wysiłku wojennym Kanady zakupując rządowe obligacje. TBO uczestniczyło w zbiórkach  na Fundusz Obrony Narodowej w 1939 r. i udostępniało pomieszczenia dla potrzeb pracowni krawieckich w których szyto bieliznę i mundury dla wojska polskiego. Z ramienia organizacji wysyłano paczki dla polskich żołnierzy do Francji, Holandii i Szkocji. Ale  działalność charytatywna trwała i później przez cały okres powojenny. Członkowie TBO wspomagali zawsze tych wszystkich, którzy znajdowali się w potrzebie. W ramach akcji milenijnej organizowali zbiórki na Fundusz Milenijny i na Dom Starców Instytutu Dobroczynności w Montrealu. W okresie "Solidarności" ?apelowali o pomoc dla polskich robotników oraz organizowali zbiorki na "Solidarność" i KOR. Ofiarowali pomoc uchodźcom w latach 1980-81. 

(czytaj dalej)

Koło Młodzieży, 1941 r. 

Polacy opuszczali rodzinną ziemię głównie z powodów politycznych (okres zaborów, wojen, komunizmu). Istniały też oczywiście fale emigracji ekonomicznej w okresie Polski niepodległej (1918-1939), kiedy to szukano w Kanadzie Chleba i dachu nad głową. Emigranci polscy sprzed I wojny świa­towej, legitymujący się obcymi paszportami (rosyjskimi, pruskimi i austriackimi) osiągali w Kanadzie to, czego oczekiwali: prawo do wolności osobistej i do reprezentowania własnej tożsamości etnicznej. Godząc się na tułaczkę przyjmowani byli za Oceanem na ogół gościnnie ze względu na pracowitość, skromność, a także z potrzeby zagospodarowania tego dziewiczego jeszcze kraju.

Bal z okazji 75-lecia TBO, 1977 r.

Prześladowani i narażeni na represje we własnej Ojczyźnie, wymazanej z mapy świata, wykazywali się od pierwszych chwil na obczyźnie silnym poczuciem jedności. Pozbawieni własnej ziemi nie wyrzekli się nigdy ducha polskości, który w nich silnie drzemał. Chcieli być bliżej swoich rodaków, a gdy ich nie było, najbliższymi im stawali się Rosjanie, Ukraińcy i Litwini. Ich energia i braterstwo sprawiały, że wkrótce po wylądowaniu na obcej im ziemi zdolni byli do zawiązywania pierwszych polskich organizacji i parafii rzymsko­katolickich. Było to dowodem ich ogromnego przywiązania do polskości. 

Doskonałym przykładem takiego postępowania są nasi rodacy, którzy osiedlili się przed stu laty w Montrealu. Pierwszą ich organizacją w tym mieście było Towarzystwo Synów Polski, które powstało już na samym początku XX wieku. Stanowiło ono pierwszy milowy krok na drodze rozwoju organizacyjnego polskiej emigracji, która powiększając się nieustannie powołała w ciągu minionych stu lat wiele własnych stowarzyszeń. Wśród nich znajdują się organizacje o charakterze społecznym, stowarzyszenia komba­tanckie i o profilu zawodowym. Mamy też własne parafie, zespoły artystyczne i polskie szkoły sobotnie. Wszystkie te organizacje służyły i służą wspólnemu dobru montrealskiej społeczności polskiego pochodzenia.

(czytaj dalej)

15 grudnia (niedziela), godz. 11:00 - Tow. Białego Orła oraz Konsulat Generalny RP w Montrealu zapraszają na Mini Kiermasz oraz Wieczór Świąteczny od 17.00 do 20.00. Niespodzianka dla najmłodszych. Święty Mikołaj - możliwość zrobienia zdjęcia. Kawa, herbata i słodkości za darmo. Kuchnia obficie zaopatrzona. Wspólne śpiewanie kolęd. Artyści z Polski: Jakub Tokarczyk - pianista i kompo- zytor, Paweł Goleniak - akordeonista, Artyści Sceny Montrealskiej. Info: (514) 524-3116. Sala Towarzystwa Białego Orła, 1956 Frontenac. 

31 grudnia (wtorek), godz. 19:00 - Towarzystwo Białego Orła zaprasza na Sylwestra Bez Granic. Muzyka: DJ Andrzej, Catering: Lady Aga. Bilet: $120 od osoby. Info: Bożena (514) 777-3992, e-mail: btkopcik@hotmail.com. Rezerwacja do 22 grudnia. TBO, 1956 Frontenac. Więcej informacji tutaj. 

Z naszego archiwum

DZIEŃ POLSKI W PARKU MÉDÉRIC-MARTIN